Alice Bertogg-Darms

Professiun  Promotura regiunala dalla Lia Rumantscha

Cordial beinvegni a Glion! Jeu sun promotura regiunala dalla Lia Rumantscha. Sco promotura dil lungatg astgel jeu avischinar Vus a lungatg e cultura romontscha. Il marcau vegl da Glion porscha grondius loghens e bialas historias per quei intent. Sco veritabla Romontscha contel, scrivel e patarlel jeu romontsch. Per Vus secapescha era tudestg. Sin seveser!

Anne-Louise Joël

Professiun Meinafatschenta dalla Casa d’Angel Lumbrein

Bien gi, jeu hai num Anne-Louise Joël. Jeu stun a Vella e lavurel ella Casa d'Angel a Lumbrein, la casa da cultura en Lumnezia. Carschida si sun jeu el Danemarc, habiteschel denton dapi pli che 20 onns en Val Lumnezia e secapescha hai jeu empriu romontsch. Sco feglia d'in matros e sco historicra raquentel jeu fetg bugen historias e historia. Als hosps vi jeu mussar co ils Lumnezians tgiran lur lungatg, cultura e historia. Era per ils eveniments globals han els in'ureglia attenta. Beinvegni en Lumnezia!

Beatrix Purchart

Professiun Economa, Historicra d’economia

Suenter biars onns da lavur ell'industria finanziala internaziunala hai jeu anflau mia patria eligida en Val Lumnezia, era muort miu hobi il sport da muntogna. Sco economa e historicra d'economia sun jeu gia adina s'occupada cun ils svilups historics globals e lur correlaziuns. Igl ei denton era fetg interessant da contemplar la historia locala multifara dallas vals grischunas el connex global ed jeu hai grond plascher da parter mia savida duront las visetas guidadas.

David Flepp

Professiun Promotur regiunal dalla Lia Rumantscha, actur

Cordial beinvegni, jeu hai plascher da mussar a Vus la Surselva. Bugen meinel jeu Vus a scazis zuppai dalla cultura romontscha e garneschel quels cun historias frestgentontas. En mia professiun sco promotur dil lungatg dalla Lia Rumantscha sensibiliseschel jeu ils hosps per il lungatg ed animeschel ils indigens da duvrar il romontsch cunscientamein. En mia secunda professiun sco actur independent seschluetel jeu bugen en figuras historicas.

Gian Bundi

Professiun dr. med., Miedi da casa

Gian Bundi ei miedi ed ha praticau dapi igl onn 1988 a Vella en Lumnezia. El ei staus pli che 30 onns activs sin plirs differents secturs. Dapi igl onn 2021 eis el pensiunaus, ed ei  sepreparaus gia in temps sin quella nova fasa dalla veta. Finalmein ha el era peda per ses hobis: far viadis cun la rulotta, ir cun mountainbike, far turas ellas muntognas, cavar cristallas, dar golf e s'engaschar per la cultura locala. Gia daditg ei gl'interess per la historia locala gronds e dapi sia pensiun s'engascha el per la cultura e sco guid da cultura en Lumnezia.

Guido Dietrich

Professiun Meinaproject dil Luvratori meister da Vuorz

Jeu hai num Guido Dietrich e sun dapi biars onns da casa a Vuorz. Ferton hai jeu empriu romontsch e s'engaschel per la cultura ed il svilup dil vitg. Avon entgins onns sun jeu staus president communal da Vuorz, in uffeci ch'ei daventaus obsolets pervia dalla fusiun cun las vischnauncas vischinas da Breil ed Andiast. Ussa sededicheschel jeu sco menader da project alla «Werkstatt Waltensburger Meister», l'ierta culturala dil grond artist, e sun activs el museum dil vitg.

Marco Curti

Professiuns Emploiau da banca, Guid diplomau da viandar e per turas cun gianellas

Marco Curti ei dapi entgins onns sesents a Morissen. El ha studegiau historia, lu midau el sectur da banca. El ei menader da viandar (Cuminonza grischuna per sendas) e guid da cultura. Duront las visetas guidadas da mira!cultura intermediescha el cun entusiassem e cumpetenza sia carezia per la patria eligida, la Val Lumnezia. Marco Curti ha absolviu il cuors supplementar per «refoGuide» e meina a Glion – il marcau dalla reformaziun – las turas guidadas «Historias dalla reformaziun».

Michael Friberg

Professiun Scolast, President dil Forum cultural Breil/Brigels

Bien di e buna sera. Jeu hai num Michael Friberg e habiteschel a Breil, nua che jeu sun carschius si sco fegl da purs. Pli tard hai jeu luvrau sco scolast e meinascola. Aschia hai jeu saviu persequitar il svilup dil vitg da purs ad ina destinaziun da vacanzas. Miu grond hobi ei la historia locala. Suenter la scolaziun sco guid da cultura selegrel jeu d'astgar presentar il vitg e tut sias fassettas a nos hosps ed als indigens. Cordial beinvegni a Breil!

Olivia Pfister-Tgetgel

Professiun Emploiada mercantila, collaboratura dalla Cuort Ligia Grischa

Jeu hai num Olivia Pfister-Tgetgel e vivel dapi igl onn 1996 a Trun. Mias empremas impressiuns da quella anteriura vischnaunca industriala hai jeu survegniu gia duront miu emprendissadi mercantil ella Fabrica da ponn e vestgadira Truns AG. Miu interess per igl art e la cultura ei resvegliaus grazia alla lavur el Museum Cuort Ligia Grischa. Alois Carigiet, Matias Spescha e Gieri Schmed ein impurtonts artists da Trun. Sco guida da cultura hai jeu ussa la pusseivladad da parter nos scazis culturals cun persunas interessadas. Forsa cun Vus? Jeu selegrel!

Sidonia Kasper-Ragettli

Professiun Scolasta d’economia da casa, Raquintadra da historias

Jeu sun naschida e carschida si a Flem ed hai gia da buoba survegniu ina buna relaziun cun il marcau da Glion. La historia e historias han gia adina fascinau mei ed ellas accumpognan mia veta. Jeu teidlel e raquentel bugen da nossa cultura custeivla; igl emprem sco catecheta, pli tard sco raquintadra da praulas ed ussa sco guida da baselgias e dalla historia dalla reformaziun.

Simon Derungs

Professiun Meinafatschenta, Menader dil Archiv cultural Lumnezia

Bien gi, miu num ei Simon Derungs. Jeu sun naschius a Surcasti ed hai passentau leu mia affonza. Igl emprendissadi hai jeu fatg a Mustér ed a Zug. Suenter plirs onns da lavur ella Bassa sun jeu puspei turnaus en mia patria. La historia da Surcasti/Suraua e dil casti entuorn il muot dalla baselgia da sogn Luregn ha gia adina fascinau mei. Ei dat bia da raquintar dalla culegna da bronz datier dil casti e dils signurs von Übercastel, dil vitg da Surcasti sco era dalla Lumnezia Sut, numnada Suraua. Sco il num mira!cultura di offereschel jeu cun plascher ina viseta guidada alla populaziun indigena ed als hosps da vacanzas.

Susanne Hesselbarth

Professiun Experta per cooperaziun al svilup internaziunala

«Ins vesa mo quei ch'ins sa.» Aschia eis ei stau per mei l'emprema ga che jeu sun stada davon las ovras dil Meister da Vuorz. Ed igl ei aunc adina tuttina. Jeu cattel adina puspei ad agur enzatgei niev, in detagl, in moviment, ina nianza da colur. Jeu vesel connexs cun schabetgs historics, cun documents vegls e cun resultats dalla lavur da perscrutaziun actuala. Jeu hai plascher da porscher a Vus ina viseta guidada e da raquintar a Vus digl ambient artistic dil Meister da Vuorz, dallas cundiziuns da viver e da luvrar en Surselva il temps medieval, dalla tecnica dalla pictura al fresco ed aunc da bia auter. Jeu selegrel sin Vossa viseta.

Tobias Heinisch

Professiun Historicher e meinaproject

Sco affon da geniturs da Vienna sun jeu carschius si sper il Lag Bodan e setschentaus avon pli che diesch onns tut cuntents en Surselva. Era sch'il lag maunca mintgaton a mi, dat ei strusch enzatgei pli bi che d'admirar ils cuolms da Breil cuvretgs cun neiv sclari dalla glina ni da contemplar il Péz Fess che tarlischa els davos radis dil sulegl. Sco historicher cun il focus sin la historia da religiun selegrel jeu cunzun d'astgar presentar a Vus ils scazis sacrals da mia patria eligida. Interessantas ein denton era las biaras legendas e historias en connex cun nossa val. Jeu hai era plascher dil fatg che mes vischins da Sursaissa ein stai 300 onns sut domini austriac – quei colligia.

Gion-Duri Gisler

Professiun Scolast

Atgnamein sun jeu da Turitg (Val dalla Limmat). Gia fetg baul hai jeu empriu d'enconuscher la Surselva e quei sco hosp da vacanzas, scolast e schuldau. La cultura, la historia mo era la bellezia cuntrada fascineschan mei dapi pli che 50 onns. Miu domicil ei ussa Flond. La variaziun dallas stagiuns e las purschidas culturalas multifaras ein per mei in deletg. Suenter haver absolviu la scolaziun sco menader da cultura hai jeu uss il desideri da dar vinavon mia savida a scolaras e scolars, e quei cun grond anim. Ensemen cun ina collega hai jeu creau la «Memory Tour» – in gir tras il marcau da Glion per affons. Jeu selegrel sin sentupadas interessantas e fetschel in cordial beinvegni als participonts.

Ursula Brändli Capaul

Professiun Logopeda, Deputada al parlament da Ilanz/Glion

Bien di, bien onn. Jeu sun carschida si a Cuera en ina famiglia bilingua. Suenter il seminari scolastic hai jeu studegiau logopedia a Friburg. Jeu sun gia da pintga ensi fetg attaschada alla Surselva. Miu tat e mia tatta havevan in pign bein puril a Zignau sper Trun. Dapi 30 onns habiteschel jeu a Rueun e separticipeschel activamein ad occurrenzas culturalas ed alla veta dil vitg e dalla regiun. Mia fascinaziun per la historia dil vitg e dil contuorn ei gronda. Jeu hai gidau a sviluppar ed accumpognel il project «Minas da Gulatsch» a Rueun. Ina viseta guidada dallas veglias minas da minerals ei elaborada, e nus savein porscher ella naven digl onn 2022.

Veronica Cathomen-Casanova

Professiun Scolasta, actura laica

Miu num ei Veronica Cathomen-Casanova. Jeu habiteschel e lavurel a Breil. Ultra da mia famiglia e mia clamada da scolasta ei mia pissiun il teater dil vitg, nua che jeu separticipeschel aschi savens sco pusseivel. Dapi entgins onns fetsch jeu era part dallas visetas guidadas inscenadas el marcau vegl da Glion. Duront mia viseta guidada tras Breil emprendeis Vus d'enconuscher la destinaziun da vacanzas e Vus vegnis a sentir co la veta dil vitg tradiziunal ei semantenida grazia allas uniuns ed allas fiastas. Jeu selegrel sin Vus.

Paula Bundi

Professiun Emploiada mercantila, meinafatschenta mira!cultura

Dapi che jeu meinel il secretariat dil Museum Regiunal Surselva sun jeu era menadra dil post d'administraziun da mira!cultura. Quei ei per mei sper l'administraziun dil museum in'incumbensa interessanta: jeu rispundel allas damondas, contacteschel las guidas ed ils guids, reserveschel baselgias, scrivel quens, preparel las pagas e s'occupeschel dalla statistica. Il pli interessant ei denton il contact cun la clientella. Aschia hai jeu empriu d'enconuscher fetg bein tut las vischnauncas da mira!cultura.

Plaschiu ha …

… las historias davart ils draguns, las lavunzas, las dunnas valerusas, la tuor da habitar
… la moda e maniera lucca ed engaschada d'intermediar fatgs reals  
… l'attaschadadad dalla guida resp. dil guid cun la Val Lumnezia e sia passiun per l'activitad da guid
… la savida fundada 
… las enconuschientschas dalla historia d'art e la realisaziun didactica dalla viseta guidada 
… igl engaschi dalla menadra che ha raquintau a nus dalla veta dils habitonts dalla val  
… ils fatgs interessants e la buna atmosfera 
… la nova dimensiun ch'il liug (che nus enconuschein gia dapi decennis) ha survegniu 

Buca plaschiu ha …

… ch'ei ha buca giu dapli participontas e participonts 
… ch'igl ei buca vegniu publicau bein
… che jeu e mes frars eran ils sulets affons 
… il grond traffic d'autos en quei vitg muntagnard, era sper la via principala